کنترل کیفیت آماری (SQC) چیست؟
«بهبود کیفیت میتواند با کاهش هزینهها و نه افزایش آن همراه باشد»
با استفاده از فنون آماری میتوانیم کیفیت فرآوردهها را افزایش داده و ضایعات را کم کنیم و این کار باعث کاهش قیمت تمام شده می شود و در نهایت رضایت مشتری را به همراه خواهد داشت و این رضایت به معنای افزایش فروش است.
کنترل کیفیت آماری (SQC) شاخهای از کنترل کیفیت است که شامل جمعآوری، تحلیل و تفسیر دادهها برای استفاده در فعالیتهای کنترل کیفیت می باشد. کنترل فرآیند آماری (SPC) و نمونهگیری برای پذیرش دو بخش اصلی کنترل کیفیت آماریاند. از طرفی همه فعالیتهای برنامهریزی شده یا سیستماتیک ضروری برای دستیابی به اطمینان کافی درباره برآورده شدن نیازهای کیفی تعریف شده محصول یا خدمت را تضمین کیفیت مینامند.
تضمین کیفیت اطمینان دهی نسبت به کیفیتی است که باید فراهم شود و شامل ارزیابی مداوم دقت سودمندی با توجه به اقدامهای تصحیح کننده زمانی و باز خورد مناسب در مواقع لزوم است. تفاوتی روشن بین کنترل کیفیت و تضمین کیفیت وجود دارد. کنترل کیفیت شامل فعالیتهایی از قبیل تعیین مشخصات، طراحی، تولید یا نصب، بازرسی و بررسی عملکرد است ولی تضمین کیفیت علاوه بر موارد بالا تمامی سیستم کیفیت را نیز در بر میگیرد.
کنترل فرآیند آماری Statistical Process Control(SPC)
اگر قرار باشد یک محصول مشخصات مورد نظر مشتری را دارا باشد آنگاه این محصول باید بوسیله یک فرایند پایدار یا تکرارپذیر تولید گردد. به عبارت دیگرفرآیند تولید باید از تغییرپذیری کمی در حول مقدار هدف یا ابعاد اسمی
(Nominal Dimensions) مشخصات کیفی محصول یا خدمت برخوردار باشد.
کنترل فرآیند آماری مجموعه ای قدرتمند و توانا از ابزار حل مشکل است که در ایجاد ثبات در فرآیند و بهبود کارآیی از طریق کاهش تغییرپذیری مفید واقع می گردد.
در هر فرآیند مقدار خاصی تغییرپذیری به طور ذاتی وجود دارد. این تغییرپذیری ذاتی در اثر انباشته شدن مجموعه زیادی از انحراقات کوچک و غیرقابل اجتناب به وجود می آید.
در کنترل کیفیت آماری این تغییرپذیری را معمولا به عنوان یک سیستم پایدار می شناسیم. فرآیندی که فقط در حضور انحرافات تصادفی عمل کند را فرآیند تحت کنترل آماری نامند.
منابع ایجاد تغییرپذیری در فرآیند که شامل انحرافات تصادفی نیست را انحرافات با دلیل(Assignable Causes) نامند. فرآیندی که در حضور انحرافات با دلیل عمل کند را فرآیند خارج کنترل گویند.
ابزار هفتگانه SPC
1- هیستوگرام
2- برگه کنترل
3- نمودار پارتو
4- نمودار علت ومعلول
5- نمودار تمرکز نقص ها
6- نمودار پراکندگی
7- نمودار کنترل